Female Gaze: Shamira Raphaëla
Voor Eye Magazine maakt journalist en columnist Gina Miroula een reeks interviews met inspirerende vrouwelijke makers die vertellen over hun eigen werk aan de hand van een filmfragment van een andere vrouwelijke maker. In dit interview vertelt Shamira Raphaëla over haar vakgebied regie.
Shamira groeide op aan de andere kant van de oceaan. Rond haar vijftiende volgde ze lessen aan het Arubaanse Instituto di Cultura. “Daar was veel mogelijk: acteren, regisseren, set-design en meer.” Ze kreeg subsidie toegewezen en deed toelating aan de Nederlandse Theater Academie. “Bij de eerste ronde dacht ik: ‘Wajo, wat is dit?’ Het ging er daar heel anders aan toe.” Ze koos de kunstacademie en studeerde af in de richting film met haar documentaire Met zout in mijn ogen. “Een coming of age over drie jonge vrouwen op Aruba die, ondanks allerlei tegenslagen, positief het leven tegemoet strijden.”
“Met het geld dat ik gedurende zeven jaar verdiende bij realityshows (De Spaanse droom, Expeditie Robinson) draaide ik Deal with it.” Een documentaire over de band met haar drugsverslaafde/dealende vader en broer. Hierna nam Shamira’s carrière een vlucht: van de documentaire Ons moederland tot De waarheid over mijn vader waarmee ze een Gouden Kalf won en haar recente summer-feelgood Shabu, die bekroond werd met een IDFA Award voor Best Youth Film, alsmede een Special Mention op de Berlinale en onlangs een Gouden Kalf.
“Ik maakte onlangs de fictieserie Sihame, samen met regisseur Lisette Donkersloot.” Het gaat over een meisje dat online wordt exposed, en vervolgens op een zeer gewelddadige manier wraak neemt. “Ze pakt echt de macht terug. Inclusief spijkerpistool plus balzak.” In Sihame staat expliciet geweld naast de flashbacks waarin je Sihame kwetsbaar ziet: verliefd, maar ook de band met haar moeder en zusje. “Met de serie willen we echt iets aankaarten. Voel maar allerlei emoties, van daaruit gaan we in gesprek. We willen geen handboek maken hoe vrouwen mannen moeten slashen, maar de ondertoon is wel dat we voor onszelf opkomen, en dat op dezelfde manier doen als mannelijke personages.”
“Experiment. Veel makers spelen op veilig. Ik begrijp dat, want zo krijg je makkelijker subsidie, en win je prijzen.” Met ‘veilig’ bedoelt Shamira niet alleen artistiek uitdagend. “Neem een verhaal over een vluchteling die goed terechtkomt, dat is altijd bingo. De meeste documentaires gaan over slachtofferverhalen. Dat vind ik een grote armoede. De mensen die die films kijken denken dat de werkelijkheid zo is, en de geportretteerden internaliseren de verhalen die over hen verteld worden. Doodzonde, want het is geen palet dat recht doet aan wie we zijn.”